-برنامه سمت خدا

-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد

-اخلاق

91-07-10

نماز صبح سبکباري به شکر اَشهد اَن روي نماز مغرب مشتاقي به شوق حي علي مويت ،به شرب خمر گرفتار شراب چشم خمارت را اسير جذب محرابم به طاق هستي ابرويت ،شکوه موسم حج را باش طواف حاجي دستانم به گرد کعبه ي گيسويت ،چه شام ها که نخوابيده اند که به دست من نخوابيده ام .

سوال – تعريف امام صادق(ع) از اخلاق چيست ؟

پاسخ – امام صادق (ع) سه محوراساسي براي خوش اخلاقي بيان فرموده اند: رفتار نرم و ملايم، نرمي در گفتار و گفتار لطيف و چهره ي خوش رو .

تا انسان نفس خودش را نشکند به لطافت نمي رسد. به فرموده ي آقاي دولابي مهمترين جمله اي که پيامبر براي ما آورده :کلمه ي طيب لا اله الا الله است. تا انسان خودش را نفي نکند محال است که به لا اله الاالله برسد . پيامبر ما فاصله ي بين عبد و الله را با اين جمله برداشته است .عبادت براي اين است که نفس ما شکسته بشود و لا اله الاالله بالا برود .پس هر وقت انسان خودش را در مقابل خدا و پدر و مادر و ... بشکند به کمالات و خدا مي رسد. اگر انسان خودش را نفي کند آنگاه خدا مي آيد. معراج انسان همين لا اله الا الله است. بعضي ها هستند که هفتاد سال عبادت و تلاش مي کنند ولي جلو نمي روند مثل شيطان که شش هزار سال عبادت کرد ولي به عقب رفت زيرا او دور خودش مي گشت و خودخواه و خود محور بود .شيطان حتي در امتحان هم خود محوري خودش را نشکست . شيطان گفت که من بهتر هستم.A  ميان عاشق و معشوق هيچ حايل نيست، تو خود حجاب خودي حافظ از ميان بردارد. وقتي انسان مي خواهد از دنيا برود چون حجاب از بين مي رود انسان همه چيز را مي بيند. بدون کمک خدا و اولياء خدا، ما نمي توانيم نفس مان را مهار کنيم .خودشکني کار سختي است .شيطان مي خواست به جبران اينکه به آدم سجده نکرده است هزاران سال خدا را عبادت کند ولي خدا اين عبادت را قبول نکرد. خدا فرمود که تو بايد خودت را بِکشني . ريشه ي تمام رذايل ،خودخواهي و کبر است. فردي سوار مرکب بود که به رودخانه رسيد ، ديد که اسب ايستاده است .هر کاري کرد نتوانست اسب را وادار کند که حرکت کند. فردي به او گفت که اگر آب را گِل آلود کني اسب رد مي شود زيرا اسب در آب صاف خودش را مي بيند و از خودش رد نمي شود.

روايت داريم که اگر به کسي احترامي مي گذاريد که از آن احترام ناراحت مي شود بايد آنرا ترک کنيد. خودشکني محور اساسي است .مرحوم مجلسي در بحار نقل کرده است که پيامبر معاذ را به يمن فرستاد تا مردم را مسلمان کند . پيامبر به اومي فرمودند که سخت نگير و آسان بگيريد ، بشارت بده و کسي را نااميد نکن. پيامبر به معاذ فرمود: کساني که در يمن هستند اهل کتاب هستند و آنها از شما سوال مي کنند که راه کليد بهشت چيست ،به آنها بگو که کليد در بهشت کلمه ي لااله الاالله است. اگر کسي اين کلمه را با اخلاص بگويد اهل بهشت خواهد بود. اين کلمه همه ي حجاب ها را مي شکافد. اگر انسان به خدا بگويد که من مي خواهم تو را بپرستم نه خودم را ، اهل بهشت مي شود. انسان بايد در مقابل حق خودش را بشکند. پس براي رفتن به بهشت بايد به لااله الاالله عمل کرد. روايت داريم: کسي که با اخلاص لااله الا الله بگويد به بهشت مي رود. اخلاص اين است که ما را از گناه نگه دارد .امام خميني فرمودند :ما مامور به وظيفه هستيم نه مامور به نتيجه .يعني اگر ما فرمان خدا را عمل بکنيم بايد راضي باشيم .در خطبه ي قاسعه ،حضرت امير مي فرمايد :من جزو گروهي هستم که روح شان دربهشت است ولي بدنشان در دنيا مشغول کار است.

ما در طول زمان ها قهرمان و پهلوان هاي زيادي داشته ايم ولي عده ي کمي از آنها يادشان ماندگار شده است .يکي از پهلوانان پورياي ولي است. پورياي ولي کشتي گير قوي بوده است و تنها حريف او کشتي گير شاه بود. قرار شد که اين دو با هم کشتي بگيرند. شب قبل از کشتي ، پوريا پيرزني را مي بيند که به درگاه خدا ناله مي کند و به مردم مي گويد که من حاجت مهمي دارم ،پسر من پهلوان شاه است و قرار است که با فرد قوي کشتي بگيرد، اگر پسر من در اين بازي ببازد حقوق ما قطع مي شود، دعا کنيد که پسر من برنده بشود. پورياي ولي بخاطر خدا خودش را به زمين زد يعني از آبروي خودش گذشت. وقتي پهلوان شاه، او را بلند کرد، پرده ها کنار رفت و پورياعالم بالا را ديد .او اهل لا اله الا الله و ولي خدا شد و نامش ماندگار شد .بالاترين مردم کسي است که خودش را بشکند. در دعاي ماه رمضان داريم :خدايا با ايمان و باور مرا بشکن قبل از اينکه مرا به آتش جهنم بشکني .اگر انسان خودش را نشکند او را خواهند شکست.

سوال – صفحه 102 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.

پاسخ – روايت از پيامبر داريم: کسي که لا اله الا الله بگويد و نفسش بند بيايد، اهل بهشت است. در روايت ديگري از پيامبر داريم :کساني که زياد ذکر صلوات را مي گويند، اگر نفس شان با اين ذکر بند بيايد، اهل بهشت خواهند شد .

در اولين آيه اين صفحه داريم :خدا دوست ندارد که ما گناهان ديگران را افشا کنيم مگر جايي که حق انسان پايمال شده است .

افرادي که از ديگران چيزهاي پنهاني مي دانند و آنرا مي گويند، اين غيبت است. بعضي مواقع گفتن گناه از اصل گناه بدتر است زيرا حرمت شکني مي شود. افشاکردن گناه در هنگامي که حقي ضايع مي شود جايز است ولي واجب نيست . اگر انسان از حقش بگذرد بهتر است .يکي از دوستان آيت الله بهاءالديني مي گفتند که روزي با همسرم جر و بحث کردم و دعوا بالا گرفت . من از شدت ناراحتي از منزل خارج شدم. من خدمت آيت الله بهاءالديني آمدم، ايشان مرا نگاه کردند و (بدون اين که من حرفي بزنم) گفتند که با داد و دعوا کار درست نمي شود. اين کاراشتباه است . شما بعد از نماز ،هديه اي براي همسرت بخر و با او آشتي کن. اگر يک طرف نرم باشد، اين نرم بودن در طرف مقابل هم اثر مي کند. ما بايد نفس مان را در راه حق به زمين بزنيم .