- برنامه سمت خدا

-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد

-خوش اخلاقي

91-05-22

سوال – در مورد بحث خوش اخلاقي توضيحاتي بفرماييد.

پاسخ – دين فقط نماز خواندن و روزه گرفتن نيست.البته اينها بخشي از دين است، نماز فاصله ي بين کفر و ايمان است ولي دين يک مجموعه است و يک بخش آن خوش اخلاقي است. بيشتر فلسفه ي احکام به مسائل اخلاقي برمي گردد. نماز ستون دين و معراج مومن است. چرا نماز واجب شده است ؟ نماز کبر و غرور را در هم مي شکند. افرادي که مي گويند ما خوش اخلاق هستيم ولي نماز نمي خوانيم متکبر هستند. شيطان بر آدم سجده نکرد زيرا مغرور بود. پس اگر نماز ما را از کبر و غرور نجات دهد معلوم مي شود که نمازمان قبول شده است. چرا روزه واجب شده است ؟ براي اينکه اراده، اخلاص و صبر ما تقويت بشود يعني در واقع اخلاق ما درست بشود زيرا اينها جزو اخلاقيات است. چرا خمس و زکات واجب شده است ؟ براي اينکه صفت بخل را دور بکند و صفت اکرام را به ما نزديک بکند. پس تمام دين ما اخلاق و ادب است. چرا امر به معروف و نهي از منکر واجب شده است ؟ براي اينکه صفت خيرخواهي را در ما ايجاد بکند. ما بايد درغم و شادي ديگران شريک باشيم و نبايد نسبت به جهنم رفتن عده اي بي تفاوت باشيم. در حج هم ما اخلاقيات را رعايت مي کنيم: لباس سفيد و يک رنگ مي پوشيم، در محور يک محلي طواف مي کنيم، فردعالم و فرد عادي و امام زمان (عج) هم در يک محل طواف مي کنند. در صفا و مروه همه آقايان بايد قسمتي را بدوند و در واقع همه يک رنگ و يک دست مي شوند. پيامبر فرمودند: اسلام خوش اخلاقي است. در روايت داريم که يکنفر از روبرو آمد و به پيامبر گفت که دين چيست؟ پيامبر فرمود: دين خوش اخلاقي است. بعد از مدتي او از طرف راست آمد و پرسيد دين چيست ؟ پيامبر فرمود: دين يعني خوش اخلاقي و اين را از سمت چپ و پشت هم سوال کرد و پيامبر همان جواب را داد. پيامبر فرمود: خلاصه ي خوش اخلاقي اين است که عصباني نشويد و صبور باشيد.

ما دو دسته بداخلاقي و دودسته خوش اخلاق داريم: افرادي که بداخلاقي بر آنها غالب است و همه ي اطرافيان مي گويند که او بداخلاق است و از رفتار آنها همه ناراضي هستند. اين افراد اگر خودشان را اصلاح نکنند در جهنم هستند. پيامبر مي فرمايد: بداخلاقي انسان را به قعر جهنم مي برد. هم خدا و هم خلق خدا از انسان بد اخلاق ناراضي است. جهنم دست آورد اعمال ماست. کار اين افراد خيلي مشکل است. در روايت داريم: برشما باد از اخلاق تند پرهيز کنيد زيرا فرد بداخلاق به جهنم مي رود، چه بخواهد چه نخواهد. امام صادق(ع)مي فرمايد: فرشتگان ريسماني بر گردن فرد بداخلاقي مي اندازند و او را به طرف جهنم مي کشند، چه بخواهد چه نخواهد. از طرفي روايت داريم که افراد خوش اخلاق قطعا اهل بهشت هستند.

دسته ي ديگر افرادي هستند که بعضي مواقع بداخلاق هستند، اين افراد فشار قبر دارند ولي به جهنم نمي روند. يعني خدا آنها را موقتاعذاب مي دهد تا پاک بشوند. سعدبن معاذ بهترين رزمنده و بزرگ مدينه بود، وقتي او به پيامبر ايمان آورد تمام قبيله اش به پيامبر ايمان آوردند، او در جنگ خندق ضربتي خورد و پيامبر از او پرستاري مي کرد و بعد شهيد شد. پيامبر فرمود: اي سعد، خدا تو را رحمت کند، تو استخوان درگلوي کفار بودي، اگر تو زنده مي ماندي نمي گذاشتي که حق علي پايمال بشود. بعد از شهادت، پيامبر بدون کفش و با حالت مصيبت زده او را تشييع جنازه کرد، پيامبر در تشييع جنازه همراه با جبرئيل به اين طرف و آن طرف مي رفتند. نود هزار فرشته در تشييع جنازه ي او شرکت کردند.(يکي از صفت هاي سعد اين بود که سوره ي حمد و قل هو الله را زياد مي خواند) پيامبر براي او نماز ميت خواند، او را در قبرستان دفن کرد و قبرش را با دقت مي پوشاند و مي فرمود که خدا بيامرزد کسي را که کارها را درست انجام مي دهد. مادر او گفت: اي سعد بهشت بر تو گوارا باشد. پيامبر فرمود: ساکت باش، اي مادر سعد، مگر تو از غيب خبر داري ؟ پسر تو مبتلا به فشار قبر شده است. (بد اخلاقي حق الناس است) در واقع روح او در فشار است. حتي پيامبر هم از فشار قبر او تعجب کرد. پس حتي اگر فرشته ها هم به تشييع جنازه بيايند،جبران بداخلاقي فرد را نمي کند. پيامبر فرمود: سعد، گاهي با خانواده اش کمي بداخلاق بود.

در سحر ماه رمضان مي خوانيم: خدايا نفس ما را بشکن قبل از اينکه به آتش جهنم شکسته بشود. مرحوم حاج آقا دولابي در موقع سخنراني، گاهي بچه ي ايشان به سر آقا مي زدند ولي آقا خم به ابرو نمي آورد، هر کس با ايشان نشست و برخاست مي کرد خوش اخلاق مي شد. اين به ظرفيت انسانها بستگي دارد. پس بايد بداخلاقي کم را هم کنار گذاشت.

سوال – صفحه ي 52 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.

پاسخ – پيامبر فرمود: اگر کسي آخرين کلامش لااله الاالله باشد اهل بهشت است و هر کس که آخرين کلامش صلوات باشد اهل بهشت است.

خدا مي فرمايد: متقين کساني هستند که دعا مي کنند و مي گويند که خدايا ما ايمان آورديم پس ما را بيامرز و از آتش جهنم حفظ کن. خدا مربي و تربيت کننده ي ماست.

سوال – در مذمت بداخلاقي توضيحاتي بفرماييد.

پاسخ – بداخلاقي دو قسم است که يکي بداخلاقي حاد و تند است که درمان آن سخت است و يکي بداخلاقي کم است و راحت تر مي توان آنرا برطرف کرد. با استغاثه و کمک از خدا مي توان اين بداخلاقي کم را برطرف کرد.

حاج ميرزاعلي آقا شيرازي استاد شهيد مطهري بودند. ايشان فرد بزرگواري بودند. شهيد مطهري مي فرمود که ايشان مرا با اقيانوس نهج البلاغه آشنا کرد. ايشان يک روز سر درس بي حال بودند. ايشان گفتند که ديشب خواب عجيبي ديدم. (خواب را نمي توان مطلق تاييد تا تکذيب کرد. تمام داستان يوسف با خواب شروع شد)خواب ديدم که از دنيا رفتم و مرا دفن کردند. جايگاه خوبي در برزخ داشتم ولي گاهي سگ کوچکي به من حمله مي کرد و من وحشت مي کردم. اين بازتاب عمل خودم بوده است. من فهميدم که اين سگ ازصفات من است. در خواب به اهل بيت توسل پيدا کردم و امام حسين (ع) آن حيوان را دور کردند. ايشان گاهي در منزل تندي مي کردند و همسرشان هم سيد بودند. ايشان تا آخر عمر به همسرش احترام مي کرد و با اجازه ي خانمش کارهايش را انجام مي داد.

آيت الله ديباجي مي فرمودند که براي تبليغ به اطراف کرج رفته بودم. در خواب ديدم که به اصفهان رفته ام و عده اي به سمت خانه اي مي روند و مي گويند که پيامبر و اميرالمومنين به ديدن حاج ميرزا علي آقا شيرازي آمده اند. من همراه جمعيت رفتم و ديدم کّه حاج ميرزا علي آقا شيرازي درحال جان دادن است و دارد به اميرالمومنين حساب پس مي دهد و حسابش هم درست بود. مقداري پول اضافه آمد که حضرت فرمودند آنرا به ديباجي بده. در لحظه ي آخر اميرالمومنين او را در آغوش گرفت و حاج ميزا علي آقا شيرازي،شعرهاي سعدي را زمزمه مي کرد و از دنيا رفت. من هفته ي بعد به قم آمدم و خوابم را فراموش کرده بودم. بعد فهميدم که همان شبي که من خواب ديدم ايشان فوت کرده بودند. من اين خواب را به آيت الله اراکي تعريف کردم و ايشان بلند بلند گريه مي کرد و مي فرمود که مي شود حضرت امير دست ما را هم بگيرد؟

از آيت الله اراکي پرسيدند که در شب اول قبر اميد شما به چيست؟ ايشان فرمودند: اعمال خوب زياد است ولي اميد من به ولايت و محبت اميرالمومنين است. خدا فرمود: محبت اميرالمومنين قلعه ي محکمي است و هر کس وارد اين قلعه ي محکم بشود از عذاب در امان است.

خدايا به حق علي، ما را از پيروان واقعي حضرت قرار بده و همه ي دعاهاي ما راّ مستجاب بفرما.