-برنامه سمت خدا

-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد

-آداب نوروز

90-12-29

 

بهار از تبار محمد است و جهان بتدريج در قلمروي اين بهار گام مي زند، فردا با يک زلزله صبح مي شود آنگاه پيامبران با يک شاخه اي از گل محمدي به دنيا مي گويند صبح بخير، فردا ما آغاز مي شويم فردا جنگلي از پرنده آسماني از درخت و دريايي از خورشيد خواهيم داشت، فردا پايان بدي هاست فردا جمهوري گل محمدي است.

سوال – در مورد آداب پسنديده نوروز توضيحاتي بفرماييد.

پاسخ- يکي از بهترين خواسته هايي که ما هنگام سال تحويل از خدا مي خواهيم يا مقلب القلوب و الابصار يا مدبر الليل و النهار يا محول الحول والاحوال است. هم گردش افلاک هم گردش دلها وحالها دست خداست و در اين دعا ما بهترين ها را از خدا مي خواهيم که حال ما را احسن الحال قرار بدهد. بهترين حال ها اين است که دل انسان به خدا گره بخورد و به محبوب واقعي اش برسد. در واقع قطره به دريا گره بخورد.

ما نبايد نااميد باشيم و از دعا کردن خسته بشويم. گاهي براي اجابت دعا موانعي وجود دارد. و اگر ما اين موانع را برطرف کنيم، قطعا دعاهاي ما مستحاب مي شود. يکي از موانع دعا قهر کردن از اقوام و فاميل و مومنين است. کسي که با مومنين قهر است در واقع با خدا قهر است. بزرگي مي فرمودند: در خانه اي که همه با هم قهر هستند من در آن خانه استراحت نمي کنم. زيرا رحمت خدا و ريزش خاص خدا از آن خانه قطع است. ما بايد در اين پايان سال موانع را برطرف کنيم. سنت هاي خوبي در مملکت ما است و در هيچ مملکتي چنين سنت هاي خوبي در آن نيست. معمولا در پايان سال همه براي خانه تکاني بسيج مي شوند. اين کار پسنديده است زيرا نظافت شادي مي آورد و ما را به خدا نزديک مي کند. بعضي ها در خانه فقط دستور مي دهند. ائمه ما در همه ي کارها با اهل خانه شريک بودند. کمک در کارهاي خانه يک وظيفه است و اين کار کمتر از عبادات و مستحبات نيست. يکي از مراجع بزرگ ما که حدودا هشتاد سال دارند، بعد از خوردن غذا، خودشان ظرف غذايشان را مي شويند. پس همانطور که ما خانه تکاني مي کنيم بايد خانه ي دل را هم بتکانيم و گرد و غبار و کينه، حسادت ها و زشتي ها را از بين ببريم. همه ي نظافتهاي جسم مقدمه اي براي نظافت جان ما است. پس خانه تکاني دل مقدمه ي اين است که ما خودمان را تکان بدهيم. بعضي از آرايش گرها صدها نفر را آرايش مي کنند ولي يادشان مي رود که خودشان را آرايش کنند. ما نبايد خودمان را فراموش کنيم. راه خانه تکاني دل اين است که ما با خدا معامله بکنيم. مرحوم ملا علي سبزواري مي فرمودند: مَرنج و مَرنجان. اين دو کلمه ي چکيده ي تمام اخلاق است. اولين مرحله ي خانه تکاني دل اين است که ما کسي را مرنجانيم. پيامبر فرمود: بالاترين جهادها در راه خدا اين است که انسان نيت آزار کسي را نداشته باشد. ما سعي کنيم که بي انصافي نکنيم و در حق کسي اجحاف نکنيم. بزرگي مي فرموند: تمام هم و غم من اين است که در اين دنيا آزار من به کسي نرسد. مرنجان دلم را که اين مرغ وحشي زبامي که برخاست مشکل نشيند. گاهي خاري به بدن ما فرو مي رود و ما را ناراحت مي کند ولي خاري که در قلب ما فرو مي رود مثل زخم زبان يا تهمت بيجا از آن خار بدتر است. پس اولين قدم اين است که تا مي توانيم دلي را آزار ندهيم. و اگر هم کسي را آزار داديم آنرا جبران کنيم. ايام نوروز فرصت خوبي براي گذشته هاست. اگر انسان از کسي کدورتي دارد ايام عيد فرصت خوبي براي آشتي کردن و حلاليت طلبي است. کسي لاالله الاالله واقعي را مي گويد که پا روي خودش بگذارد. خانم و آقا بايد از همديگر عذرخواهي کنند. پيامبر فرمود: اي اباذر، سعي بکن با کسي قهر نکني، اگر کسي بيشتر از سه روز قهر بکند اعمال او پذيرفته نمي شود. در اصول کافي در باب حجران داريم: اگر دو نفر مومن با هم بيش از سه روز قهر بکنند، از اسلام خارج مي شوند. امام صادق (ع) مي فرمايد: اگر بين دو مومن کدورت پيش بيايد، من از کسي که ظلم مي کند بيزار هستم، و اکثر اوقات از ظالم و مظلوم بيزار هستم. مظلوم بايد از حق خودش بگذرد تا دعوا خاتمه پيدا بکند. ظلم کوچک، يک چاله ي کوچک است ولي اگر ما با برادر مومن قهر باشيم، اين يک چاه است. در کتاب امالي شيخ صدوق داريم: اگر دو نفر بيش از سه روز با هم قهر باشند آتش جهنم به آنها سزاورتر است. بياييم کدورت ها را از بين ببريم حتي اگر ما مظلوم واقع شده باشيم. قطع رحم جزو گناهان کبيره است. از امام باقر (ع) داريم که پدرم فرمود: با چند دسته رفاقت نکنيد. يکي کسي که دروغ مي گويد، کسي که نادان است، کسي که اهل فسق و فجور است و کسي که اهل قطع رحم است. امام سجاد (ع) مي فرمايد: من در سه جاي قرآن يافتم که خدا، قاطع رحم را لعنت کرده است. انسان حتي با اقوام و ارحام بد و کافر هم نبايد قطع رحم بکند. حداقل صله ي رحم، واجب مي شود. حداقل همان سلام کردن، پيامک دادن و تلفن زدن است که واجب است. ما بايد ارتباط را برقرار کنيم حتي اگر طرف مقابل جواب ما را ندهد. ما بايد وظيفه ي خودمان را انجام بدهيم. براي افراد نزديک مثل پدر و مادر فقط تلفن زدن کافي نيست. البته صله ي رحم بايد طوري باشد که تکلف آور نباشد. تکلف گر نباشد خوش توان زيست تعلق گر نباشد خوش توان رفت. اگر ما بتوانيم به اين بيت عمل کنيم زندگي مان خيلي زيبا مي شود. تکلف يعني اينکه ما بيش از از حد توان مان به خودمان فشار بياوريم. اگر ما تعلق نداشته باشيم راحت مي توانيم اين دنيا را ترک کنيم. گاهي ما مي خواهيم يک کار مستحب بجا بياوريم ولي چند تا کار حرام هم انجام مي دهيم. مثلا ميهماني دادن مستحب است ولي اجحاف به خانواده و ديگران را به زحمت انداختن، باعث دردسر ديگران است و اين تکلف است. صله ي رحم واقعي، شاد کردن دلهاست. صله ي رحم فقط ديد و بازديد نيست. مهمترين صله ي رحم اين است که ما گره اي را باز بکنيم و قلب کسي را شاد کنيم. ما مي توانيم يک فرد بيکار را در خانواده با کار بکنيم. پس اصل صله ي رحم کمک کردن به ديگران و حل کردن مشکلات آنها است. لبخند به لب گذراست ما بايد مشکلات را باز بکنيم. ما در ايام نوروز مي توانيم از حال خم باخبر بشويم. اما رضا (ع) مي فرمايد: اگر کسي دل مومني را شاد بکند خدا در روز قيامت او را شاد خواهد کرد. پس اولين قدم مرنجان و دومين قدم نرنجيدن است. بعضي ها مي گويند: هر کس که به گردن ما حق دارد، ما آنها را حلال کرديم. اين کار باعث آرامش مي شود. اگر مومن با کسي کدورتي داشته باشد وقتي بلند مي شود آنرا مي تکاند ولي کدورت کافر دائمي است. گاهي فردي يک حرف را چهل سال در دلش نگه مي دارد و مي گويد که فلاني چهل سال پيش فلان حرف را به من زد. شما که اين حرف را در دلت نگه داشته ايد از آن فرد بدتر هستي. زيرا شما از او نگذشتي. مَرنج خيلي مهم است. ما بايد دلمان را صفا و جلال بدهيم.

سوال – سوره حديد آيات 19 تا 24 را توضيح بفرماييد.

پاسخ- در روايت داريم که صلوات باعث قبولي اعمال است. اگر کسي همه ي اعمال حسنه را بجا بياورد ولي در نامه ي اش صلوات بر محمد نباشد، اعمالش مردود است.

در آيه 21 مي فرمايد: سرعت و سبقت در مسائل دنيايي پسنديده نيست. ولي در مسائل معنوي اين کار پسنديده است. اگر شما مي خواهيد سبقت بگيريد به مغفرت و آمرزش خدا سبقت بگيريد و سبقت به بهشتي بگيريد که مساحت آن به اندازه ي آسمانها و زمين است.

در دنيا انسان نمي تواند به همه ي خواسته هايش برسد ولي در بهشت برين يک مومن مي تواند از همه پذيرايي کند زيرا وسعت آن زياد است.

در اين ايام انس با قرآن را فراموش نکنيم. قرآن تحول عظيمي در ما بوجود مي آورد. درايام تعطيل شما حداقل روزي يک صفحه قرآن بخوانيم. خوب است که قرآن هميشه همراه ما باشد. شما مي توانيد در سايت MOBINMOBIL.COM وارد بشويد و قرآن و مفاتيح را در موبايل خود ذخيره کنيد تا قرآن هميشه همراه شما باشد و موبايل شما نوراني بشود.

سوال – در ادامه ي بحث مرنج و مرنجان توضيحات بيشتري بفرماييد.

پاسخ – امام هفتم (ع) فرمودند: همسايه ي خوب همسايه اي نيست که فقط آزارش به همسايه نرسد، بلکه همسايه ي خوب همسايه اي است که جفا را تحمل بکند. برادران يوسف در حق يوسف خيلي بدي کردند ولي بعد از چهل سال که يوسف آنها را ديد، از آنها گذشت. او نسبت اختلاف و بدي ها را به شيطان داد. يوسف گفت: من شما را سرزنش هم نمي کنم. امروز خدا گناهان شما را مي بخشد و خدا الرحم الراحمين است.

وقتي حضرت يوسف برادرانش را بخشيد و به آنها کمک مي کرد. آنها شرمنده شدند. حضرت يوسف به آنها گفت که شما انسانهاي بدي نيستيد و شما به من منت داريد زيرا قبل از اينکه شما خودتان را معرفي کنيد مردم مصر فکر مي کردند که من نسب ندارم و خانواده ي من را نمي شناختند. حالا که شما آمديد آنها فهميدند که پدرمن، يعقوب پيامبر است و شما آبروي من را حفظ کرديد. وقتي حکم آزادي حضرت يوسف رسيد، او گفت که من از زندان نمي روم. زيرا اگر من از زندان بيرون بيايم دوستهاي زنداني من ناراحت مي شوند زيرا با من مانوس شده اند. حضرت يوسف گفت: يا همه را آزاد کنيد يا من هم در زندان مي مانم. پس همه ي زنداني ها آزاد شدند. بزرگ مصر فرد کافري بود ولي به احترام يوسف زنداني ها را آزاد کرد. بزرگي مي فرمودند: پيامبر ما از يوسف بالاتر است و راضي نمي شود که امتش در زندان باشد و همه ي ما را آزاد مي کند. يوسف به يک کافر رو انداخت و همه ي زنداني ها را آزاد کرد، پيامبر که عزيزترين خلق خداست، حتما خدا او راضي مي کند و روي او را زمين نمي گذارد. پس بايد اميد ما به رحمت خدا زياد باشد.

سوال – چرا گاهي ما در صله ي رحم کوتاهي مي کنيم درحالي که اميرالمومنين به فرزندش صله ي رحم را سفارش مي کند ؟

پاسخ – يکي از کارهاي خوب در ايام عيد زيارت رفتن است. خوب است که ما قبل از سفر صدقه بدهيم و فقيري را خوشحال کنيم و گره اي را باز کنند. صدقه رفع بلا مي کند. داريم صدقه و دعا بلا را رفع مي کند. خوب است که ما در زيارت گاهها براي همه دعا کنيم. داريم اگر کسي پشت سر مومني دعا بکند، صد برابر دعا براي خودش مستجاب مي شود. اميرالمومنين به امام مجتبي (ع) فرمود: اقوام خودت را اکرام بکن زيرا آنها بال، ريشه و دست توانمند تو هستند. اگر يک دست از صد دست جدا بشود اتفاقي ني افتد ولي اگر شما با آنها قهر کنيد نود و نه دست از شما جدا مي شود. پيامبر فرمود: کسي که با مال و جانش صله ي رحم بکند خدا پاداش صد شهيد را به او مي دهد. به هر گامي که براي صله ي رحم بر مي دارد خدا چهل هزار گناه او را پاک مي کند و چهل هزار ثواب به او مي دهد و چهل هزار درجه مي دهد. کسي که براي صله ي رحم قدم بردارد و آنها را خوشحال مي کند، خدا عبادت صد هزار سال که در راه خدا صبر کرده است را براي او مي نويسد.

انشاء الله عيد واقعي ما زماني است که گناه نشود و امام زمان (عج) ظهور بکند.

سوال – آخرين صحبت و توصيه ي شما در سال 90 چيست ؟

پاسخ – من از تهيه کننده برنامه آقاي رکني تشکر مي کنم. زحمت فراوان اين برنامه بر دوش ايشان است. همچنين از آقاي پورمحمدي رئيس شبکه سه تشکر مي کنم. اگر خدا دلهاي ما را به امام زمان (عج) گره بزند همه ي خوبي ها شامل حال ما خواهد شد.