-برنامه سمت خدا

-حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد

-دعا

90-12-08

سوال – در مورد ادامه ي بحث دعا توضيحاتي بفرماييد.

پاسخ – دعا راهي به سوي خداست. در روايت داريم: مغز عبادت دعاست. شکستگي و ذلتي که در دعا هست باعث مي شود که مغز عبادت، دعا باشد. مثنوي مي گويد: زور را بگذار زاري را بگير رحم آيد سوي زاري فقير. ما نبايد در مقابل خداوند زورآزمايي بکنيم. در دعاي شب جمعه داريم: چيزي ما را از سخط خدا نجات نمي دهد جز تضرع و التماس. هر چقدر زاري ما در مقابل خدا بيشتر باشد لطف خدا بيشتر به سمت ما جاري شود. زيرا او غني مطلق و ما فقير مطلق هستيم. را ه ارتباط کسي که چيزي ندارد با کسي که همه چيز دارد دعا است. عرض حاجت يکي از بهانه هايي است که ما با خدا صحبت بکنيم و اِلا اصل دعا موضوعيت دارد. اينکه ما با خدا صحبت مي کنيم بالاتر از عرض حاجتهايي است که داريم. از شيخ صدوق داريم که اميرالمومنين مي فرمايد: خداوند چهار چيز را در چهار چيز مخفي کرده است: خداوند خشنودي و رضايت خودش را در ميان طاعات و اعمال خير مخفي کرده است. ما نمي دانيم کدام عمل است که خدا را بيشتر راضي مي کند بنابراين ما در اعمال خير احتياط مي کنيم. چيزيي بالاتر از رضاي خدا نيست و چيزي بدتر از غضب خدا نيست. در روايت داريم که اولين مرحله اسلام آوردن به زبان است، بعد اگر اين اسلام آوردن به قلب سرايت بکند ايمان است و اگر به اعضا و جوارح ما سرايت بکند تقوا است و بالاتر از تقوا مرحله اي است که انسان روح و جانش را به خدا بدهد و راضي بشود. مرحله ي رضا بالاترين مرحله است. امام حسين (ع) در گودي قتلگاه در اوج قرب به خدا فرمود: راضي به رضاي تو هستم. امير المومنين مي فرمايد: خداي متعال رضايت خودش را در اعمال خير مخفي کرده است. در روايت داريم: گاهي بنده اي عمل شايسته اي را انجام مي دهد و خدا مي فرمايد: به عزت و جلال خودم، من تو را بخشيدم و بهشت را به حلال کردم. اين عمل شايسته مشخص نيست و ما بايد در کارهاي خير احتياط کنيم و آنها را انجام بدهيم چه بسا اين خير بزرگ در آن نهفته باشد. يکي از اعمال خير گره گشايي در کار بندگان خداست. امام رضا (ع) مي فرمايد: بعد از ايمان به خدا و اقرار به اهل بيت، محبوبت ترين کار گره گشايي از کار مومنين است. در زمان پيامبر فردي اهل معصيت و گناه بود. عده اي نزد پيامبر آمدند و گفتند که فلاني اهل معصيت و گناه است. پيامبر فرمود: اين شخص توبه خواهد کرد و کارهاي خوب او باعث نجات او مي شود و سيئات او تبديل به حسنات مي شود. روزي اين فرد از محلي عبور مي کرد و ديد که مومني خوابيده و در اثر باد، لباسش کنار رفته و بدنش نمايان است. اين فرد گفت که من بخاطر خدا بدن او را مي پوشانم که کسي او را مسخره نکند، بدون اينکه فرد بيدار بشود بدن او را پوشاند و به روي آن مومن هم نياورد. ديگران به فرد مومن گفتند که فلاني بدن تو را پوشاند. فرد مومن خيلي خوشحال شد واو را از ته دل دعا کرد. خدا دعاي مومن را مستجاب کرد. اين فرد گناهکار توبه کرد و جزو ابرار شد. در مدتي بعد، جنگي پيش آمد و او در آن جنگ شهيد شد. او بواسطه ي اينکه آبروي مومني را حفظ کرد به مقام بالا رسيد. پس عمل هاي کوچک را دست کم نگيريد. روايت داريم که انسان نيمه شبي بلند مي شود و به ياد گناهانش مي افتاد و اشک مي ريزد. در روز قيامت وقتي اعضا و جوارح شهادت مي دهند و او را به طرف جهنم مي برند، مژه هاي چشم آن فرد شهادت مي دهند که نيمه شبي او از خوف خدا گريست. خدا مي فرمايد: چون او در دنيا از ترس من گريسته است او را برگردانيد. گاهي يک قطره اشک درياي آتش جهنم را خاموش مي کند. گاهي ما سنگي را از جلوي پاي مردم برمي داريم و خدا به خاطر اين خيرخواهي ما را به بهشت مي برد. پس هرکس بخاطر خدا مانعي را ازسر راه مردم بردارد خدا او را مي بخشد و به بهشت مي برد. پس شما هيچ عمل خيري را دست کم نگيريد. ممکن است که يکي از اين عمل هاي کوچک باعث خشنودي خدا بشود. در ادامه اميرالمومنين مي فرمايد: خداوند سخط خودش را در گناهان پنهان کرده است. بعضي از گناهان آتش جهنم را بر ما واجب مي کند. گاهي دلي شکسته مي شود و آهي مي گيرد و اين گناه ديگر قابل جبران نيست. در اصول کافي داريم که امام صادق (ع) مي فرمايد: اگر براي انسان فکر گناه پيش مي آيد بايد سعي کند که اين گناه به مرحله ي عمل نرسد. چه بسا بنده اي آن گناه را انجام مي دهد و از چشم خدا مي افتد و خدا ديگر او را نمي بخشد. بدترين کار اين است که انسان عملي انجام بدهد که از نظر خدا بيفتد. اين شدت محبت خدا است که مي خواهد ما در معرض گناه قرار نگيريم. امام رضا (ع) مي فرمايد: کسي که از گناهان کوچک نمي ترسد، از گناهان بزرگ هم نخواهد ترسيد. در روايت ديگري داريم: کسي که از مردم حيا نمي کند از خدا هم حيا نخواهد کرد. امام فرمودند: گناهان کوچک راه گناهان بزرگ است. حضرت آدم مقداري گندم خورد و از بهشت رانده شد. گناه مثل سم يا آتش است که مقدار کم آن هم خطرناک است. پس گناه را جدي بگيريد. اميرالمومنين در ادامه مي فرمايد: هيچ دعايي را دست کم نگيريد. چه بسا همين دعا به اجابت برسد و شما خبر نداريد. اميرالمومنين زياد دعا مي کردند. در زمان حضرت سليمان باران نيامد. همه جمع شدند که دعا کنند تا باران بيايد. حضرت ديدند که مورچه اي دعا مي کند: خدايا ما را به گناه بني آدم مواخذه نکن. خدادعاي مورچه را اجابت کرد و باران باريد. خدا به حضرت سليمان فرمود که ديگر لازم نيست دعاي باران بخوانيد زيرا ما دعاي مورچه را اجابت کرديم. امام سجاد (ع) مي فرمايد: خدايا ما در تو آرزوي بزرگ و طولاني داريم، ما معصيت کرده ايم و اميد داريم که تو آنرا بپوشاني. خدايا ما را به آرزوهاي مان برسان و اميد ما را محقق کن. يکي از موانع استجابت دعا بدبين بودن نسبت به خداست. در ادامه حضرت اميرالمومنين مي فرمايد: خداوند ولي خودش را در ميان بنده ها مخفي کرده است. هيچ وقت بنده اي را کوچک نشماريد، چه بسا فردي که شما او را کوچک مي شماريد ولي خدا باشد. ما بايد حرمت تمام بندگان خدا را داشته باشيم. مردم در مدينه دچار خشکسالي شدند و هر چه دعا مي کردند باران نمي آمد. فرد سياه پوستي نماز خواند، دعا کرد و بلافاصله باران گرفت. اين غلام به منزل امام سجاد (ع) رفت. فردي به امام گفت که من مي خواهم يکي از غلامان شما را بخرم. امام قبول کردند و غلامان آمدند ولي آن غلام نيامد. وقتي سراغ او را گرفتند، فهميدند که اين غلام حيوانات را نگهداري مي کند و جايگاه پاييني دارد. فرد به امام گفت که من مي خواهم اين غلام را بخرم و به غلام گفت که من ديدم که تو دعا کردي و باران آمد. غلام فهميد که رازش کشف شده، بنابراين از خدا خواست که بميرد و همان موقع آن برده مُرد و او را تشيع جنازه کردند. پس هيچ بنده اي را تحقير نکنيد چه بسا او ولي خدا باشد.

سوال – سوره ق آيات 16 تا35 را توضيح بفرماييد.

پاسخ – هر کس که ميزان حسنات او سنگين باشد او اهل بهشت است. امام صادق (ع) فرمودند: در ميزان حسنات کسي نهاده نمي شود چيزي که سنگين تر از صلوات بر محمد و آل محمد باشد.

در آيه 32 مي فرمايد: بهشت را براي متقين نزديک کردند. پس معلوم مي شود کساني که تقوا دارند به بهشت نزديک هستند. بين ما، بهشت و جهنم يک نفس فاصله است. عمر دنيا کوتاه است. در روايت داريم: بهشت به سلمان مشتاق تر است تا سلمان به بهشت. مي فرمايد: بهشتي که وعده داده شده است براي کساني است که توبه مي کنند و حدودالهي را حفظ مي کنند. پيامبر فرمودند: طوري رفتار کنيد که خدا را حاضر قراربدهيد يا بدانيد که خدا شما را مي بيند.

سوال – شما شرايط مختلفي را براي استحابت دعا مي گوييد. ولي گاهي با داشتن تمام اين شرايط، باز دعاي ما مستجاب نمي شود. من فکر مي کنم با تمام صدق نيت ها باز خداوند دعاهايي را استجابت نمي کند. من مطمئن هستم که حضرت رسول دعاي ماه رمضان را با خلوص نيت بارها خوانده اند که خدايا همه ي بيمارن را شفا بده و فقرا را ثروتمند کن. من يقين دارم که خدا تمام دعاهاي رسولش را استجابت نکرده است. چرا دعاهاي پيامبر مستجاب نشده است ؟

پاسخ – بخش مهم دعا، گفتگو با خداست و يک قسمت دعا استجابت است. انس با خدا بالاتر از حاجت خواستن است. دنيا گنجايش استجابت بعضي از دعاها را ندارد. در ماه مبارک رمضان ما دعا مي کنيم که به زيارت حج برويم و همه ي مسلمانان اين دعا را مي خوانند ولي همه نمي توانند بروند. درخواست و دعا خوب است. خير خواهي و دعا کردن براي همه خوب است. و باعث مي شود که صفات خدايي در ما تجلي بکند. و ما مظهر رحمانيت خدا مي شويم. قطعا بدانيد که دعاهاي ما بي پاسخ نمي ماند. خلوص هيچ کس بالاتر از پيامبر نبوده است. پس اگر خواسته ي ما اجابت شد، هم ما به خواسته مان رسيده ايم و هم ثواب برده ايم و هم به قرب خداوند رسيده ايم. اگر دعاي ما مستجاب نشد، خدا در قيامت به شما ثواب مي دهد. در روايت داريم که وقتي در قيامت به دعاهاي مستجاب نشده ثواب مي دهند انسان آرزو مي کند که اي کاش هيچ کدام از دعاهاي من در دنيا مستجاب نمي شد. ممکن است که در وجود ما موانعي براي استجابت دعا باشد که ما بايد آن موانع را رفع کنيم. مثلا حق الناس و آه مظلوم از موانع دعاست. صدقه دادن در استجابت دعا بسيار موثر است. خواندن حديث کساء زمينه ي استجابت دعا را فراهم مي کند. اگر حديث کساء در جمع خوانده بشود بسيار موثر است. در اين دعا داريم اگر اين حديث در مجلس شيعيان ما خوانده بشود، رحمت خدا شامل حال آنها مي شود، ملائک مجلس را پوشش مي دهند و ملائکه براي اهل مجلس استغفار مي کنند. اگر شما موانع استجابت دعا را برداريد، با خواندن اين حديث دعايتان مستجاب مي شود. حديث کساء زمينه ي استجابت دعا را فراهم مي کند. پيامبر به علي فرمودند: قسم به خدايي که من را به پيامبري برگزيد اگر اين حديث در مجلسي خوانده بشود غم از آنها برداشته مي شود، حاجت شان برآورده مي شود و گرفتاري شان حل مي شود. هديه کردن چهارده هزار صلوات به معصومين باعث برآورده شدن حاجت مي شود. فردي به پيامبر گفت که من بجاي دعا براي شما درود مي فرستم و پيامبر هم فرمودند: خداهم دعاهاي تو را مستجاب مي کند. وقتي شما براي امام زمان (عج) دعا مي کند امام هم به فکر شماست. آيت الله بهجت سفارش مي کردند کساني که تمکن مالي دارند هر چند وقت صدقه بدهند و بهترين صدقه ريختن خون گوسفند است. با ريختن خون گوسفند بلا رفع مي شود.